Marksizm Nadzieje i rozczarowania
W trzecim tomie Głównych nurtów marksizmu Leszek Kołakowski pisze, że mija czas, kiedy można by dokonać analizy błędów i osiągnięć powojennego marksizmu. Twórcy i zwolennicy tej teorii odchodzą. Pomimo tego nie podjęto takiej pracy i wydaje się, że marksizm przemija bez rozgłosu. Rozczarowani nie chcą o nim myśleć, nieliczni orędownicy odkrywają go na nowo, często w wersji sztampowej lub przekręconej. Czy marksizm zasługuje na takie odejście? Celem książki Marksizm. Nadzieje i rozczarowania jest próba oceny marksizmu – jego osiągnięć i niepowodzeń.
Autorami zawartych w tomie publikacji są: Krzysztof Brzechczyn, Ryszard Cichocki, Janusz Dobieszewski, Bogdan Dziobkowski, Jerzy W. Gałkowski, Grzegorz Górny Jacek Hołówka, Jerzy Kochan, Małgorzata Kowalska, Zdzisław Krasnodębski, Damian Leszczyński, Marek Łagosz, Marcin Poręba, Piotr Skwieciński, Andrzej Szahaj, Jacek Tittenbrun, Halina Walentowicz, Andrzej Walicki, Jerzy. J. Wiatr, Bronisław Wildstein, Bogusław Wolniewicz, Marcin T. Zdrenka.
Marksizm to filozofia kontrowersyjna. Budzi silne, przeciwstawne reakcje, które zostały wyrażone w recenzjach. Tę różnice opinii odbieramy jako niezamierzony, ale trafny komplement.
Redaktorzy naukowi tomu,
Za wydaniem książki przemawiają następujące racje: chodzi o ważny fragment dziejów polskich losów; […] artykuły dobrze pokazują, że marksizm bynajmniej nie umarł, lecz przepoczwarzył się, przybierając m.in. postać marksizmu kulturowego; […] informują dobrze o postawach, zajmowanych wówczas przez personae dramatis, którzy (tutaj jako autorzy) usiłują niekiedy subtelnie przeprowadzić apologię pro vita sua; […] zaletą jest duże (także ideologiczne) zróżnicowanie autorów: nie tylko filozofowie, lecz także socjolodzy i politolodzy, nie tylko przeciwnicy marksizmu, ale i jego zwolennicy.
Ks. prof. dr hab. Andrzej Bronk,
Polska Akademia Umiejętności
W tomie znajdują się eseje zarówno zwolenników Marksa i marksizmu, jak i przeciwników tej filozofii. Stanowiska obu stron są uargumentowane, oparte na znajomości tekstów Marksa, tekstów marksologicznych, a także na doświadczeniu własnym. […] Książka jest propozycją do merytorycznej dyskusji. Nie jest to praca apologetyczna, nie jest indoktrynująca. Jest filozoficzna par excellence. Taki tom jest potrzebny do pracy dydaktycznej ze studentami i doktorantami, nie tylko z tymi, którzy specjalizują się w filozofii. Zagadnienia poruszone w tym tomie powinny również być obecne w dyskusjach publicznych. […] Cała ta książka jest zakorzeniona w kulturze.
Prof. dr hab. Zofia Rosińska,
Uniwersytet Warszawski
Dobór autorów jest tu względnie reprezentatywny – jako paleta ocen marksizmu i jego aktualności, choć nie w takim sensie, jak w badaniach ilościowych, gdzie w grę wchodzi próba reprezentatywna. […] Z pewnością nie jest to też ekwiwalent czegoś w rodzaju „raportu o stanie marksizmu” (w ogóle lub w Polsce). To tylko próbka stanu świadomości marksistów, niemarksistów i antymarksistów.
Prof. dr hab. Mirosław Karwat,
Uniwersytet Warszawski